วัดบ้านถ้ำ เป็นวัดพุทธที่มีจุดโดดเด่นตรงที่มีถ้ำบนภูเขา และเจดีย์อันโดดเด่นบนภูเขาที่บรรจุองค์พระบรมสารีริกธาตุ ที่หากใครไปเมืองกาญจน์ ควรจะได้ไปสักการะสักครั้ง
สถานที่แห่งนี้ หากมองภาพท็อปวิว จะพบว่านี้คือภาพถ่ายอันงดงาม เห็นสภาพแวดล้อมเต็มไปด้วยสีเขียวของใบไม้ทั้งต้นเต็มไปทั้งบริเวณตลอดจนใบไม้สีเขียวบนแนวเขาที่ยังมีความสมบูรณ์
บริเวณโดยรอบของวัดบ้านถ้ำ ไม่ได้แตกต่างจากวัดโดยทั่วๆ ไป คือ อุโบสถ-เขตพุทธาวาส ศาลา-เขตฆราวาส แต่สิ่งสำคัญที่ทำให้มีนักท่องเที่ยวอยากแวะไปมากกว่าก็คือ ถ้ำด้านบนภูเขาที่ทั้งสวยงามและมีตำนานเล่าขาน
นักท่องเที่ยวที่ต้องการขึ้นไปชมถ้ำ และชมวิวมุมกว้างจากด้านบน จะต้องขึ้นบันไดไปหลายร้อยขั้น ระหว่างทางขึ้นนั้น ได้อิ่มเอมใจกับทิศทัศน์ข้างทาง ราวกับเดินบนบันไดที่พาดตัวไว้กับดงไม้ เห็นสีเขียวของพุ่มไม้เต็มสองข้างบันได ระหว่างขั้นทางขึ้น ไม่เหนื่อยมากเพราะมีจุดพักทางเรียบเป็นระยะก่อนจะก้าวขึ้นขั้นต่อไป และยังได้เดินสบายๆ ชมภาพวาดฝาผนังตรงเกือบปลายๆ ทางเป็นภาพเรื่องราวในพระพุทธศาสนา
กราบสมเด็จหลวงพ่อใหญ่ชินราชในโถงแรกของถ้ำชื่อว่าคูหามังกรสวรรค์ โถงนี้ไม่ได้มืดสนิท เพราะมีปล่องเพดานฝั่งซ้ายมือ ที่แสงแดดลอดเข้ามาและนำอากาศเข้ามาระบาย ไม่ทำให้อับทึบ พระพุทธรูปเป็นปางมารวิชัย ในส่วนของฐาน มีความแปลกตาจากพระประธานที่อื่นตรงที่มีม่านกั้นในลักษณะเปิดแง้มออกให้เห็นองค์ชัดๆ
เมื่อมองรอบๆ ถ้ำ จะพบว่า ภายในโถงตรงนี้จะมีหินย้อยตำแหน่งหนึ่งที่ตามความเชื่อว่า นี่คือนางบัวคลี่ ตัวละครจากวรรณคดีเรื่องขุนช้างขุนแผน จากความเชื่อตรงนี้ก็เลยมีการสร้างรูปปั้นนางบัวคลี่เอาไว้ รวมถึงรูปปั้นของกุมารทอง ที่ปรากฏชื่อในวรรณคดี เพราะวัดนี้เป็นที่อยู่ของหมื่นหาญซึ่งเป็นพ่อของนางบัวคลี่ และเป็นพ่อตาของขุนแผน ความเชื่อประสาชาวบ้าน ทำให้มีการมากราบไหว้ประหนึ่งเป็นของศักดิ์สิทธิ์และบนบานเพื่อให้โชคดี เป็นต้น
จากจุดประดิษฐานพระพุทธรูปสามารถเดินสูงขึ้นไปได้อีก แต่บันไดช่วงต่อจากนี้ ราวบันไดแข็งแรง แต่ตรงขั้นบันไดอิงธรรมชาติมากขึ้น เป็นหิน ไม่ใช่บันไดสร้างเหมือนขาขึ้นมาที่ถ้ำ “ถ้ำม่านวิจิตร” พอถึงปากทางเข้าถ้ำ ทางเข้าต้องระวังนิดหน่อย ผนวกกับเหนื่อยจากการขึ้นบันไดมาแล้ว ทางที่ชันเล็กน้อยอาจดูเหมือนชันมากขึ้น ก็เดินลงไปเรื่อยๆ จนถึงห้องโถงในถ้ำ สวยด้วยหินย้อยจากเพดาน ซึ่งน่าจะเป็นที่มาของชื่อถ้ำ ม่านวิจิตร มีหินกลางห้องเหมือนเสา บางก้อนเหมือนเป็นแท่น ในห้องจะมีปล่องที่แสงสว่างลอดผ่านลงมา
ถัดจากนี้ก็ยังมีถ้ำดอกจอก ถ้ำดุสิต ถ้ำหมื่นหาญ ถ้ำนางนวล ถ้ำนางนอน
จุดชมวิวบนยอดเขา เป็นอีกหนึ่งแรงดึงดูดให้นักท่องเที่ยวพยายามในการเดินขึ้นไป เมื่อถึงจุดหมาย มองลงมาเบื้องล่างจะเห็นทิวทัศน์ที่สวยงาม เบื้องหน้าคือแม่น้ำแม่กลอง
ไปวัดบ้านถ้ำ จึงได้สมเร็จหลายวัตถุประสงค์ เติมศรัทธาให้หัวใจด้วยการไปกราบพระพุทธรูปที่งดงาม กราบพระบรมสารีริกธาตุ เที่ยวถ้ำสวยๆ อีกแห่งของจังหวัดกาญจนบุรี และสุดท้ายชมวิวทิวทัศน์ที่สวยงาม กว้างสุดสายตา
ที่ตั้ง
ต.เขาน้อย อ.ท่าม่วง จ.กาญจนบุรี 711110