วัดถ้ำเขาน้อย เป็นวัดญวนแห่งหนึ่งในจังหวัดกาญจนบุรี ถ้ามองแต่ภาพอาจเข้าใจว่าเป็นวัดในต่างประเทศ เนื่องจากรูปทรงของวัด ก่อสร้างแบบจีน แม้ว่าจะเห็นมีเจดีย์ที่เสียดยอดขึ้นสูงก็ตาม
บนพื้นที่เกือบ 10 ไร่ เป็นที่ตั้งของวัดถ้ำเขาน้อย วัดฝ่ายอนัมนิกาย ซึ่งเป็นวัดพุทธมหายานที่พอจะให้คำจำกัดความกว้างๆ ว่า วัดพุทธแบบจีน ที่นี่ก่อตั้งมาแล้วกว่า 130 ปี นับเป็นวัดเก่าแก่มากแห่งหนึ่ง
ตามประวัติเล่าว่า พระจีนรูปแรกที่มาอยู่ที่นี่ก็คือ หลวงปู่แห้ง (กั๊กเง้ง) แต่ผู้พัฒนาให้มีความเจริญจนถึงปัจจุบันคือ พระสงฆ์นิกายมหายาน ฝ่ายอนัมนิกาย
อาคารของที่นี่ มีรูปแบบจีน ด้านบนปรากฏตัวอักษรจีน รวมทั้งสิ่งศักดิ์สิทธิ์ของที่วัดนี้จึงเป็นการสร้างตามขนบจีนมหายาน ซึ่งบางอย่างเราอาจเคยได้ยินชื่อจากหนังโบราณของจีน เช่น 18 อรหันต์ ซึ่งมีรูปปั้นอยู่ในวิหารพร้อมพระโพธิสัตว์กวนอิม พระสังกัจจายน์ ที่ถือว่าเป็นพระพุทธเจ้าในอนาคตตามความเชื่อทั้งของพุทธเถรวาท และพุทธมหายานเหมือนกัน ที่ชื่อพระศรีอาริยเมตไตรย เพียงแต่ภาพในความเชื่ออาจแตกต่างกัน
พระเจดีย์หมื่นพุทธะ ต้องขึ้นบันไดไปด้านบน อาคารเป็นทรงเก๋งจีน ลักษณะเป็น 8 เหลี่ยม มี 7 ชั้น ด้านนอกก่อนจะเข้าไป จะเห็นมีระฆังไม่ต่างจากวัดพุทธของไทย มีพระประธานประดิษฐานอยู่ตรงกลาง เป็นพระตามแนวเชื่อมหายาน มีพระหัตถ์รอบๆ องค์ รายรอบด้วยพระพุทธเจ้าองค์เล็กๆ เรียงรายเป็นชั้นๆ บนผนัง นี่คงเป็นที่มาของชื่อพระเจดีย์หมื่นพุทธะ คือ พระพุทธเจ้าหมื่นพระองค์ มีมากชนิดหากกวาดสายตาไปรอบๆ ก็เห็นแต่พระพุทธรูปบนผนังเล็กๆ เต็มไปหมด
มีป้ายทางขึ้นเจดีย์ให้เดินต่อไป แต่ละชั้นก็มีพระพุทธรูปปางต่างๆ ท่ายืนบ้าง ฯลฯ ส่วนพระพุทธรูปองค์ที่สำคัญๆ นั้น ได้แก่ เจ้าแม่กวนอิม วิหารพระพุทธเจ้า 5 พระองค์ พระพุทธบาทจำลอง รวมถึงท้าวจตุโลกบาลทั้ง 4 ที่เป็นผู้ปกครองในสวรรค์ชั้นจาตุมหาราชิกา คือ ท้าวเวสสุวรรณ ราชาแห่งยักษ์ อยู่ทางทิศเหนือ ท้าววิรุฬหก ผู้ปกครองกุมภัณฑ์ อยู่ทางทิศใต้ ท้าวธตรฐ ผู้ปกครองเหล่าคนธรรพ์ อยู่ทางทิศ
ตะวันออก และท้าววิรุฬปักข์ ผู้ปกครองเหล่านาค อยู่ทางทิศตะวันตก
ชมวิวทิวทัศน์ จากด้านบนเมื่อมองลงมาเบื้องล่าง จะเห็นภาพทิวทัศน์ด้านล่าง แม่น้ำแม่กลอง อีกทั้งท้องนาที่ทำกินของชาวบ้าน ต้นไม้ใหญ่น้อยที่มีความอุดมสมบูรณ์
เชิญนมัสการพระธาตุ อยู่ชั้นบนสุด คือชั้น 7 ของเจดีย์แห่งนี้
วัดถ้ำเขาน้อย อยู่ใกล้ๆ วัดถ้ำเสือ เวลาขึ้นไปชั้นบนของพระเจดีย์เก๋งจีน จะเห็นเจดีย์อันงดงามของวัดถ้ำเสือชัดเจน
แม้ไม่ได้นับถือพุทธมหายาน ชาวพุทธก็ยังอิ่มเอมใจกับการไปกราบบูชาพระประธาน พระพุทธรูปในวัดถ้ำเขาน้อยแห่งนี้
ที่ตั้ง
หมู่ที่ 3 ตำบลม่วงชุม อำเภอท่าม่วง กาญจนบุรี 71110